کودک همیشه نگران یا اضطراب در کودکان

          کودک همیشه نگران یا اضطراب در کودکان

وقتی صحبت ازاضطراب در کودک می کنیم ممکن است برایمان قابل درک نباشد چون با اضطراب بزرگسالان و نگرانیهای یک بزرگسال مقایسه میکنیم.ترجیح میدهم بگویم نگرانی دائمی در کودک ویا کودک همیشه نگران .

یادم هست  در بستگانم کودکی بود که در مهمانیها همیشه به مادر چسبیده بودو به راحتی شروع به گریه می کرد.نگاه کردن به او،تعارف کردن و حرف زدن با او،یک صدای بلند،یک فضای جدید،همه چیز باعث شروع گریه های او می شد.این رفتارها برای سالیان بعد ادامه پیداکرد و بعدها او نوجوانی مودب،منظم،کم حرف و کمالگرا شد.این مثالی از اضطراب در کودک است.

کودک بیش نگران یا همیشه نگران یا دارای اضطراب دلایل مختلفی برای نگرانی و ترس دارد.این دلایل برای پدر مادر بی اهمیت است اما نشانه اضطرابی است که باید در کودک درمان شود.

       علایم اضطراب در کودک

علایم اضطراب درکودک چیزی نیست که پدر مادر ندیده باشند بلکه بارها و بارها میبینند اما به آن اهمیتی نمیدهند.چرا؟چون فکر میکنند بی اهمیت است،گذراست،بودنش طبیعیه،بزرگ که بشه خوب میشه ،چیزای دیگه ای تو زندگی بچه مهم هست که باید به اونا رسیدگی کرد.

یادم میاد وقتی بچه بودم بارها خواب می دیدم که درِخانه باز هست ،خانه تاریکه و می ترسم گرگی از در وارد بشه و منو بخوره  یا اینکه مادرم من رو از لولوخورخوره میترسوند.مادری که برای درمان اضطراب مراجعه کرده بود می گفت در بچه گی همیشه راه پله را دوان دوان می آمد چون می ترسید کسی از پشت تعقیبش کند.اما مثالهای دیگر این اضطراب و نگرانی عبارتند ازترس از چیزهای خیالی مثل غول،ترس از تاریکی،ترس از تنها شدن،ترس از مریض شدنِ مامان بابا،ترس از دزدیده شدن،براحتی به گریه افتادن،چسبیدن به مامان بابا وفاصله نگرفتن،صحبت نکردن جلوی غریبه،ترس از پدر،خجالت زیاد،ترس از محیط جدید،ترس از رفتن به مهدکودک،ترس همراه با شکایتهای جسمی مانند شکم درد،سردرد،ترس ووحشت شدید از بعضی شرایط(رعدوبرق و طوفان) یا اشیا یا حیوانات،صحبت نکردن جلوی غریبه،غذانخوردن جلوی جمع،ناخن جوی،احساس تنگی نفس،طپش قلب.درکناراین علایم تحریک پذیری ،بداخلاقی ،دیربخواب رفتن،خواب بد دیدن،تمرکز نداشتن دیده می شود.

بعدها در دبستان ترس از جداشدن یا اضطراب جدایی،ترس از مدرسه و امتناع از مدرسه ،ترس از ننوشتن تکالیف،ترس از معلم،ترس از به موقع نرسیدن به مدرسه،ترس از نمره پایین گرفتن،رقابت و حسادت زیاد برای نمرهِ بهتر که درواقع کمالگرایی هست،ترس از تنها خوابیدن،ترس از تاریکی،خجالتی بودن شدید،ترس از نمره پایین،ترس از دست دادن نزدیکان، شکایتهای جسمی مکرر مثل سردرد و شکم درد،تعریق کف دست،ترس ازمسخره شدن،احساس گوش بزنگی،ترس از سوتی دادن در جلوی جمع،حساس شدن به لباس خود ،از علایم اضطراب است.

در بسیاری موارد همراه با اضطراب،علایمِ وسواس فکری یا عملی ،عدم تمرکز،عملکرد درسی ضعیف،اعتماد بنفس پایین ،علائم افسردگی،جدی بودن یا حساس بودن کودک و نوجوان، زود ناراحت شدن ،انتقادگریزی،زود عصبانی شدن دیده میشود.

      عاقبت کودک همیشه نگران یا مضطرب 

اضطراب باعث افت عملکرد کودک و کاهش عزت نفس و کاهش اعتماد بنفس میشود.کودک بعدها دچار احساس حقارت می شود.در روابط اجتماعی، واکنشی ،منفعل و آماده شکست می شود .در سنین بالاتر امکان مصرف الکل و سایر مواد برای کنترل هیجان و اضطراب وجود دارد و ممکن است برعکس اضطراب درونی خود، رفتارهای پرخطر از خود بروز دهد.

در بسیاری موارد در نوجوانی و بزرگسالی بصورت افسردگی همراه با اضطراب یا اختلال مصرف موادادامه می یابد .

         لزوم درمان کودک مضطرب یا همیشه نگران

به هر حال درمان،پیش آگهی یا عاقبت کودک را بهبود میبخشد .لازم است که کودک به موازات افزایش مهارتهای شناختی خویش با مشکل اضطراب و ماهیت آن آشنا شود.باید دلیل مشکلات خود را بداند تا بتواند با این بیماری طولانی مدت کنار بیاید.درمان سبب بهبود علایم و در نتیجه بهبود تمرکز،افزایش انگیزه،بهبود عزت نفس ،کاهش احتمال مصرف مواد و بهبود آینده کودک می شود .

علت اضطراب یا نگرانی شدید در کودکان

مانند همیشه وراثت و ژنهای مستعد کننده اضطراب مسئول نیمی از مشکل هستند که فعلا نمی توان برای آن کاری کرد.ازدواج فامیلی احتمال ژنتیکی اضطراب را بیشتر می کند.

از طرفی اتفاقات دوران جنینی،استرسهای مادر باردار،نبود ثبات در رابطه نوزاد و مادر،محیط ناایمن برای طفل یا کودک ،درمعرض دعواهای پدرمادر بودن،جدایی والدین،سبکهای تربیتی ناسازگار و خشن و بدون انعطاف،سوءرفتار فیزیکی یا جنسی یا عاطفی و حوادث آسیب زا بخصوص زمانی که یک روند طولانی مدت دارند این چرخه را کامل کرده و باعث بروز یک اضطراب تمام عیار می شوند.

درمان

۱-درمان غیردارویی

درمان غیر دارویی برای کودک نیاز به زمان دارد.نباید خود و کودکمان را تحت فشار بگذاریم تا هر چه زودتر باشرایط اضطراب آفرین کنار بیاید.ما با یک مساله طولانی مدت طرف هستیم.با نگرانی و اضطرابی طرف هستیم که در طی زمان و سالها کم و زیاد می شود وممکن است تابزرگسالی ادامه یابد .وقتی کودک قرار است با یک موقعیت اضطراب آور روبرو شود ،باید به آهستگی و نظامدار اتفاق بیفتد.

ابزار شناختی کودک محدود است .از نقاشی،تخیل ،بازی درمانی ،قصه درمانی کمک می گیریم.به کودک تمرین تنفس شمرده و آرامبخشی را یاد میدهیم.اگر شیء یا اسباب بازی خاصی به او کمک می کند از آن کمک میگیریم.کودک باید بتدریج و با بزرگ شدن هیجانی به نام ترس و اضطراب را بشناسد و با آن کنار بیاید چون احتمالا این مساله طولانی مدت خواهد بود.به چنین درمانی می توانیم ریشه ای و عمقی بگوییم ،نه بخاطر اینکه اضطراب را ریشه کن میکند بلکه چون به نوجوان یادمیدهیم برای اضطراب خودازچه راهکارهایی استفاده کند .اگر یاد ندهیم ممکن است نوجوان به سمت الکل و ماریجوانا و سایر مواد برود یا چسبندگی عاطفی به آدمهایی خاص پیدا کند و آسیب ببیند.

در اضطرابهایی که هنگام درس و مدرسه رخ می دهد و کودک از مدرسه امتناع می کند شتابزده عمل نمیکنیم.یادمان باشد کودکمان در هر صورت روزی دیپلم خواهد گرفت.پس نگران درس او نیستیم.نگران خود او و کنترل بیماری و کنترل هیجانات پدر مادر هستیم.پدرمادر نباید دچار سردرگمی و آشفتگی شوند ،بخاطر اینکه کودکشان از مدرسه می ترسد.گاهی بین پدر مادر اختلاف و تنش ایجاد می شود .هیچ درمانگری چنین چیزی را نمیخواهد.آرامش در خانواده بیش از هر چیزی لازم و ضروری آست.

بنابراین سبک فرزندپروری و تعامل با کودکِ همیشه نگران یا مضطرب هم بسیار مهم است .از روشهای تشویقی استفاده می کنیم.به کودک حق انتخاب می دهیم.پدرمادر با کنترل هیجان خود به کودکشان هم این را یاد می دهند.پدرمادر باید طرف کودک و درمانگر را بگیرند و نه طرف معلم و مدرسه را.در کنار کودک می ایستیم و از او میخواهیم قسمتی از کار را به عهده بگیرد.باید یک رابطه ایمن و محکم با فرزندمان داشته باشیم.

اگر قبلا آسیبی به کودک وارد شده باشد نیاز به درمانهای اختصاصی دارد.

۲-درمانهای دارویی

دربسیاری موارد ممکن است با کودک مضطربی برخورد کنیم که پدرمادر فامیل نزدیکند و اضطراب در خانواده پدر مادر یافت می شود.یا اینکه پدر یا مادر خود اضطراب شدید دارند.در چنین مواردی اضطراب کودک هم شدید است و علایم جسمی هم دارد و خانواده پر از تنش است چون راههای مشاوره ای را گذرانده و جواب نگرفته است.

به هر حال دارو درمانی راه مناسبی برای درمان اضطرابهای متوسط تاشدید است .داروهای بازدارنده بازجذب سروتونین و گاهی سه حلقه ایها برای این کار مناسبند.

همانطور که قبلا بیان کردم ممکن است علایم اختلال خواب،کابوس،وسواسهای فکری،مشکلات تمرکز و یادگیری،گاهی افسردگی،علایم بدنی مانند سردرد و دل درد و شکایتهای مبهم،عصبانیتهای انفجاری و حملات خشم در کودک دیده شودکه بادرمان دارویی بهتر می شود.به یاد داشته باشیم که اضطراب در بسیاری موارد فرازو نشیب داشته و کم و زیاد می شود.

از شما مادرپدر گرامی که به سلامت روان کودک خود اهمیت می دهید بسیار سپاسگذارم.

 

 

 

 

 

دسته بندی : بیماری های روحی و روانی
Subscribe
Notify of

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.

0 پرسش
Inline Feedbacks
نمایش همه پرسش ها