خشم و پرخاشگریتان را درمان کنید.
وقتی صحبت از درمان پرخاشگری و خشم میکنم لزوما معنیش دارودرمانی نیست.اگرچه در موارد زیادی دارو لازم میشه اما قبلش باید کارهای زیادی انجام بدید.
احساسات خودرا بشناسید و تمرین کنید
احساسات و هیجانهای شما باید براتون آشنا باشه بطوریکه بتونید بگید ،الان شادم،الان غمگینم،عصبانیم،الان احساس سرخوردگی دارم،احساس بدبختی دارم،احساس ترس دارم.
بله صحبت از احساسهای منفی است چون صحبت از درمان هست.در حالت ایده آل همونطور که ممکنه دستمون به جایی بخوره و درد بگیره و دنبال بهبودیش باشیم به همون شکل اگر احساسمون بد شد،تغییرکرد،بهمون برخورد ،باید بفهمیم چرا .ما از کودکی باید با احساساتمون آشنا بشیم.
بخصوص اگر کودکی خوبی رو نگذرونده باشیم و از ما سواستفاده شده باشه،تحقیرشده باشیم،سرکوب شده باشیم،درفقر بزرگ شده باشیم،مجبور بوده باشیم درکودکی کارکنیم،زیاد مقایسه شده باشیم،درخانواده شلوغ بزرگ شده باشیم شناخت درستی از احساس خودمون نداریم.همه چیز قاطی هست.خشم،ترس،حیرت،سرخوردگی ،غرور،شادی،غم همه در هم برهمند.
خانواده مهمترین بستر رشد روانی کودک هست.اگر خانواده نتونه بستر مناسب شناخت احساسات و رشد احساسات باشه،مهد کودک و دبستان و راهنمایی باید اینکار رو برامون انجام بده،چیزی که اصلا وجود نداره!!.
اما ،حالا که ما این مطلب رو میخونیم بزرگسالیم پس چه کنیم؟ باید لیستی از احساسات شناخته شده در فرهنگتون رو بنویسید و یادبگیرید هر لحظه احساستون رو شناسایی کنید.تمرین میخواهد.احساسهای متناقض یا مبهم شماباعث میشه چیزها رو پرت کنید،مشت بزنید،کتک کاری کنید.اگه همیشه دردرونتون خشم باشه مثل بمب بارها و بارها منفجر میشید.
با احساس خود کنار بیایید و بپذیرید
اگر تحقیر شده اید،اگرعزیزی را از دست داده اید،اگر رفوزه شدید،اگر آب کف خیابان به شما ریخته،اگر کارفرما خردتان کرده،اگر حقوقتان کم شده و.و.و. شما غمگین یا خشمگین یا ترسیده اید.کاری می توانید بکنید؟ باید با حستان کنار بیایید.قرار نیست زندگی همیشه خوش و خرم باشد.برعکس زندگی اکثرا با دردهای زیادی همراه است .مگر میتوانیم کرخت باشیم و حسش نکنیم؟ درد را باید تحمل کرد واگر بخواهیم از درد فریاد بکشیم نمی توانیم در هرجایی فریاد بزنیم.جای مناسب میخواهد.زندگی آنقدر عادلانه نیست که بتوانیم تلافی کنیم یا نتیجه کار کسی به خودش برگردد.من اعتقادی به کارما ندارم.
بخصوص پذیرش احساس بد برای افرادی که مشکلات شخصیتی دارندمانند شخصیت مرزی مهم است.پس باید یک جوری با خشم درونی خود کنار بیاییم.
اگر میتوانید از محل خشم دور شویدو حواستان را پرت کنید
وقتی خشم و پرخاشگری سراغتان می آید و غافلگیرتان میکند اگر میتوانید صحنه را ترک کنید.قبل از اینکه به دیگری یا خودتان آسیب برسانید از آنجا بروید.
لجبازی نکنید وبروید.غرورتان باد نکند و بروید.
سریعا به سود و زیان کاری که میخواهید بکنید فکر کنید ،حتما زیانش بسیار بیشتر است.
وقتی جایتان را عوض کردید حواستان را پرت کنید،مثلا دوش آب سرد بگیرید،شروع کنید به دویدن،شروع کنید به تنفس عمیق برای بیست دقیقه،مدیتیشن کنید،دعایی که همیشه به شما آرامش میدهد بخوانید،بخودتان مرخصی و سپس پاداش بدهید.به استخر بروید.به جایی بروید که آرامتان میکند مثلا عبادتگاه یا بازار یا کافی شاپ یا دوست صمیمی.
در نهایت زمانی باید یادبگیرید که دیگر کافی است.اگر نمیتوانم خشمم را،احساس سرخوردگیم را،احساس حقارتم را،ترسهایم را کنار بگذارم میتوانم آنها را بپذیرم و درکنارشان زندگی کنم اما به خودم و کسی آسیب نزنم.مانند این است که شما ظرف آب جوشی را در دست دارید و باید باخود ببرید و مواظبید که روی خود و دیگری نریزد.وسوسه ریختن آب همواره با شماست اما تمرین میکنید که این وسوسه را ساکت کنیدو به آن گوش ندهید.همیشه در حال حساب کردن سود و زیان ابراز خشم و پرخاشگری تان هستید.
خشم و پرخاشگری و دارودرمانی
خشم و پرخاشگری و تکانه ای بودن در خیلی از اختلالات بصورت همراه دیده می شود .گاهی هم اختلال خاصی پیدا نمیکنیم.زمانی که خشم و پرخاشگری با روشهای غیردارویی بهبود نمی یابد.زمانی که خطر جدایی و طلاق هست.زمانی که همسر آزاری یا فرزندآزاری اتفاق می افتد.و هر زمان که بحران به اوج برسد باید بدون شک از دارو استفاده کرد.
همیشه به بیمارانم میگویم اگر دارو بتواند کمکمان کند باید خدا را شکر کنیم که این دارو هست.هیچ اشکالی ندارد که من برای سالها دارو بخورم و درعوض ثبات شغلی ،خانوادگی،ثبات هیجانی،ثبات خلقی، ثبات رفتاری پیدا کنم .متاسفانه در بسیاری از موارد افراد دچار بی ثباتی هیجانی به سمت مواد مخدر و محرک و سوءمصرف مواد میروند اما در برابر درمان دارویی لجاجت و مقاومت میکنند.
داروهای بسیاری می توانند کمک کننده باشند .
داروهای تثبیت کننده خلق مانند لیتیم،والپروات،اکس کاربازپین،لاموتریژین هستند.
داروهای نسل جدید ضد گیرنده دوپامینی مانند آریپیپرازول،ریسپریدون،الانزاپین هستند.
داروهای مهار بازجذب سروتونین مانند سیتالوپرام فلوکستین سرترالین فلاوکسامین هستند.
مصرف این داروها وابستگی خاصی ایجاد نمیکند و مصرف طولانی مدت آنها نیز مشکلی ایجاد نمیکند.